معرفی برق تک فاز و سه فاز

در برق، فاز به توزیع بار اشاره دارد. در موقع خرید تجهیزات مختلف حتما با این موضوع برخورد کرده‌اید که این دو مفهوم تفاوت‌هایی را در تکنولوژی و کاربرد تجهیزات الکتریکی ایجاد می‌کنند. آشنایی با برق تک فاز و سه فاز به شما در انتخاب تجهیزات برق اضطراری و درنظر گرفتن شرایط موردنیاز بسیار کمک می کند.

برق تک فاز چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

در یک سیستم برق متناوب تک فاز، دو سیم را می بینید که جریان الکتریکی را حمل می کنند. برق تکفاز یک مدار برق متناوب دو سیمه (AC) است. به طور معمول، یک سیم برق - سیم فاز - و یک سیم خنثی وجود دارد که جریانی بین سیم برق (از طریق بار) و سیم خنثی جریان دارد. بسته به محل زندگی شما، ولتاژ معمولاً 220 تا 230 ولت، در فرکانس 50 هرتز است.

برق تک فاز یک شکل بسیار متداول برای تامین بیشتر موقعیت ها با نیاز برق کم است. برای اکثر لوازم مسکونی کافی است و اغلب به سادگی طراحی و اجرا می شود. یک منبع تغذیه تک فاز معمولاً بسته به منطقه می تواند با بارهای تا 2500 وات مقابله کند.

برای سازگاری و عملکرد مطلوب، منبع پشتیبان برق تک فاز برای تجهیزات تک فاز انتخاب و استفاده می‌شود.

مزایای استفاده از برق تک فاز

برق تک فاز یک شکل بسیار متداول برای تامین بیشتر موقعیت ها با نیاز برق کم است. برای اکثر لوازم مسکونی کافی است و اغلب به سادگی طراحی و اجرا می شود. یک منبع تغذیه تک فاز معمولاً بسته به منطقه می‌‌تواند بارهای تا 2500 وات را پاسخگو باشد.

معایب استفاده از برق تک فاز

شما نمی‌توانید بارهای سنگین مانند موتورهای صنعتی یا تجهیزات سنگین را در یک منبع تک فاز اجرا کنید. همچنین نمی توانید یک موتور تک فاز کوچک (کمتر از 1 کیلووات) را مستقیماً با استفاده از منبع تک فاز راه اندازی کنید، زیرا گشتاور اولیه کافی برای چرخاندن موتور ایجاد نمی کند. بنابراین، برای استفاده از منبع تغذیه تک فاز برای بارهای سنگین تر، به چیزی مانند استارت موتور یا درایو فرکانس متغیر نیاز دارید تا آنها به درستی کار کند.

برق سه فاز چیست و چه ویژگی هایی دارد؟

برق سه فاز یک مدار برق متناوب سه سیم است که هر سیگنال AC با فاصله 120 درجه الکتریکی از یکدیگر قرار دارد.

با اتصال برق سه فاز، سه سرویس برق جداگانه دریافت می کنید. بنابراین، سه فاز چگونه کار می کند؟ هر پا از جریان می تواند به حداکثر ولتاژ برسد و با یک سوم زمان تکمیل شده در یک سیکل از هم جدا می شود. به طور خلاصه، ولتاژ اتصال برق سه فاز ثابت می ماند.

در یک سیستم سه فاز، سه یا چهار سیم را خواهید یافت که جریان را منتقل می کنند. اگر فقط سه سیم برق وجود داشته باشد، هر سه سیم فاز هستند و هر سیگنال برق 120 درجه خارج از فاز با دو سیم دیگر ارسال می شود. در یک سیستم سه فاز، امکان تقسیم آن به سه مدار تک فاز مجزا وجود دارد که با منبع تغذیه مستقیم سه فاز یکسان نیست.

اگر سیم چهارمی را در مدار دیدید، بسته به نوع مداری که دارید، سیم خنثی خواهد بود. اینها معمولاً پیکربندی ستاره (همچنین wye یا Y) و دلتا هستند. مدار پیکربندی مثلث مداری است که فقط سه سیم دارد، یعنی سیم خنثی وجود ندارد. این پیکربندی است که توسط تمام سیستم های ولتاژ بالا استفاده می شود. در پیکربندی ستاره یا wye (Y)، سیم های سه فاز به اضافه یک سیم خنثی را خواهید دید که از ترمینال مشترک مدار Y خارج می شود. این نوع مدار گاهی اوقات دارای سیم زمین نیز می باشد.

در منبع تغذیه سه فاز، ولتاژ تولید شده بین هر دو فاز 415 ولت و 240 ولت بین فاز و نول است. جریان در سیکل های 360 درجه می رود، به طوری که هر فاز دو بار در یک سیکل به حداکثر ولتاژ می رسد. مزیت اصلی این است که منبع تغذیه مداوم است و هرگز به طور کامل قطع نمی شود. این جریان ثابت قدرت، به علاوه توانایی سیستم سه فاز برای تحمل بارهای بالاتر، همان چیزی است که سه فاز را برای عملیات تجاری و صنعتی بسیار مناسب می کند.

مزایای استفاده از برق سه فاز

منبع تغذیه سه فاز بیشتر برای بارهای تجاری و صنعتی استفاده می شود. یک منبع تغذیه سه فاز به سیم کمتری نیاز دارد تا بتواند همان مقدار برق را که یک منبع تغذیه تک فاز ارائه کند.

تقریباً تمام منابع برق تولیدی در اصل سه فاز هستند که تولید آن آسان و مقرون به صرفه است. یک منبع تغذیه سه فاز بازده کلی بالاتری نسبت به یک منبع تغذیه تک فاز در صورت استفاده برای بار یکسان ارائه می دهد. منبع تغذیه سه فاز نیز قابلیت انتقال توان بیشتری را ارائه می دهد. موتورهای سه فاز صنعتی می توانند بدون نیاز به استارت موتور راه اندازی شوند، زیرا اختلاف فاز برای تولید گشتاور اولیه برای راه اندازی موتور کافی است.

معایب استفاده از برق سه فاز

بزرگترین عیب استفاده از منبع تغذیه سه فاز این است که مدار برای کنترل بار اضافه مجهز نیست. اگر اضافه بار اتفاق بیفتد، تجهیزات پرهزینه ممکن است آسیب ببینند، بنابراین خطر بیشتری برای متحمل شدن تعمیرات گران قیمت وجود دارد.

همچنین منبع تغذیه سه فاز به دلیل ولتاژ واحد بالاتر، هزینه های عایق بالایی را به همراه خواهد داشت. نیازهای عایق بسته به مقدار ولتاژ متفاوت است، زیرا اندازه سیم های مورد نیاز شما نیز به توزیع برق بستگی دارد.

تجهیزات برق اضطراری تک فاز و سه فاز

نیازمندی نوع برق تجهیزات مختلف (تک فاز یا سه فاز بودن) باید در انتخاب یک منبع تغذیه برق اضطراری نیز درنظر گرفته شود تا با تجهیزات الکتریکی موردنظر و برق ورودی، سازگار باشد. حتما برای انتخاب درست یک منبع تغذیه پشتیبان و درنظر گرفتن تمام فاکتورهای لازم از کارشناسان متخصص کمک بگیرید.